Το περιβάλλον του σπιτιού έχει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της διατροφής του παιδιού (κυρίως αφορά παιδιά ηλικίας 2 χρόνων ως 12 χρόνων) και στην ανάπτυξη και είναι ο πυλώνας για την πρόληψη και θεραπεία της παιδικής παχυσαρκίας. Ακόμα έχει καθοριστικό ρόλο στην κοινωνικοποίηση του παιδιού, συμπεριλαμβανομένου την υιοθέτηση διατροφικών συνηθειών, όπως επίσης και ότι από οικογένεια σε οικογένεια υπάρχουν διαφοροποιήσεις λόγω διαφορετικών πολισμικών επιρροών.
Οι γονεϊκές πρακτικές σχετικά με το φαγητό και ο τρόπος με τον οποίο τρώνε αντιπροσωπεύει σε μεγάλο βαθμό τις συνήθειες των γονιών που επηρεάζουν τη διατροφή του παιδιού ή/και το βάρος του. Οι γονεϊκές πρακτικές σχετικά με το φαγητό είναι τεχνικές ή συμπεριφορές που χρησιμοποιούν οι γονείς με σκοπό να επηρεάσουν τη διατροφική πρόσληψη του παιδιού.
Παραδοσιακά, το οικοδόμημα των πρακτικών σίτισης περιελάβανε:
- την πίεση για να φάει κανείς,
- την απαγόρευση,
- τον έλεγχο της πρόσληψης τροφών από το παιδί και
- τη χρήση μέσων επιβράβευσης για την κατανάλωση τροφίμων.
Πλέον έχουν επεκταθεί κα συμπεριλαμβάνουν:
- τη μίμηση του διατροφικού προτύπου των γονέων,
- το γευματικό περιβάλλον της οικογένειας,
- τις πρακτικές προετοιμασίας του φαγητού,
- την ανάμειξη των παιδιών στο σχεδιασμό και την προετοιμασία των γευμάτων και
- το να ελέγχουν τα ίδια τα παιδιά πότε, που, τι και πόσο θα φάνε.
Αυτό που έχει διαπιστωθεί είναι το οικογενειακό περιβάλλον σχετίζεται με τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών από το παιδί και των γονεϊκών πρακτικών σίτισης, όπως τη μίμηση του διατροφικού τους προτύπου, τους κανόνες σχετικά με το φαγητό και την ενθάρρυνση.
Τέλος, έχει φανεί πως η σχέση σίτισης αλλάζει όσο τα παιδιά μεγαλώνουν και για αυτό είναι σημαντικό και πως οι γονεϊκές πρακτικές σίτισης θα πρέπει με τη σειρά τους να αλλάζουν και αυτές. Σε νεότερες ηλικίες τα παιδιά είναι πιο εξαρτημένα από τις επιλογές τροφίμων που τους παρέχουν οι γονείς τους. Όσο όμως μεγαλώνουν γίνονται όλο και πιο ανεξάρτητα και οι συνομήλικοι τους είναι εκείνοι που επηρεάζουν σε μεγαλύτερο βαθμό τις διατροφικές τους συνήθειες. Αξίζει να τονιστεί πως είναι πιθανόν οι επιρροή από τους συνομηλίκους να επηρεάσει και την προσέγγιση των γονέων στο κομμάτι της διατροφής των παιδιών τους.
Πηγές:
Vaughn AE et. al., Measuring parent food practices: a systematic review of existing measures and examination of instruments., Int J Behav Nutr Phys Act. 2013 May 20;10:61
Γράφει για το NutriNews.gr η Μαρία Μεντζέλου, Πτυχιούχος Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τηλ. 6984515475, email: maria.mentzelou@hotmail.com