Από τους πιο καίριους πυλώνες στη δόμηση σταθερών βάσεων στο οικοδόμημα που λέγεται ισορροπημένη διατροφή είναι το γευματικό πρότυπο που ακολουθεί ο καθένας από εμάς. Μία από τις πιο συχνά εσφαλμένες τακτικές που ακολουθείται είναι η παράλειψη γευμάτων.
Οι κυριότεροι λόγοι στους οποίους πιθανώς μπορεί να αποδοθεί η παράλειψη των γευμάτων είναι:
Η αντίληψη της έννοιας του χρόνου από το άτομο και
Η έλλειψη χρόνου.
Πιθανοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην παράλειψη γευμάτων είναι:
Το κάπνισμα
Η έλλειψη τακτικής φυσικής δραστηριότητας
Οι επιρροές από το κοινωνικό περιβάλλον (π.χ. οικογένεια)
Οι επιρροές από το φυσικό περιβάλλον (π.χ. τύπος στέγασης).
Πρακτικές που θα μπορούσαν τελικά να υιοθετηθούν περιλαμβάνουν:
Αλλαγές που προωθούν μια πιο ομοιόμορφη κατανομή των θερμίδων μέσα στην ημέρα.
Παραδείγματος χάριν, αύξηση του θερμιδικού περιεχομένου του πρωινού γεύματος, με σκοπό την εξασφάλιση των θετικών επιδράσεων του για τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά και σακχαρώδη διαβήτη.
Εστίαση στην ποιότητα της διατροφής.
Παραδείγματος χάριν, περισσότερα γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας θα αυξήσουν την ποικιλία των καταναλισκόμενων τροφίμων.
Έλεγχος της ποσότητας των μερίδων.
Παραδείγματος χάριν, μέσα από προγραμματισμένα γεύματα και γευματίδια μπορεί να βελτιωθεί η ρύθμιση του αισθήματος της πείνας.
Η λαϊκή ρήση λέει: ‘’ Το πρωί να τρως σαν βασιλιάς, το μεσημέρι σαν άρχοντας και το βράδυ σαν ζητιάνος ‘’, καθιστώντας λοιπόν το πρωινό γεύμα ως το σημαντικότερο της ημέρας.
Τυχαία να ισχύει;
Μάλλον όχι!
Γιατί να πεις ΝΑΙ στο πρωινό:
Πιθανή βελτίωση της ημερήσιας πρόσληψης βιταμινών, ιχνοστοιχείων και φυτικών ινών.
Σύνδεση του πρωινού γεύματος με χαμηλότερο επιπολασμό υπερβαρότητας, κοιλιακής παχυσαρκίας και αρκετών παραγόντων καρδιομεταβολικού κινδύνου συγκριτικά με εκείνους που το παραλείπουν.
Συσχετίση με την απελευθέρωση ορμονών που καταστέλλουν το αίσθημα της όρεξης και σηματοδοτούν την ικανοποίησή της. Παράλληλα, ρυθμίζει την ολονύχτια εξασθένιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Παρατηρούμενες επιπτώσεις, βελτίωσης της απόδοσης και της ψυχοκοινωνικής λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης προσοχής και συμπεριφοράς.
Τα χαρακτηριστικά ενός ιδανικού πρωινού
Το ‘’ισορροπημένο’’ πρωινό γεύμα καλύπτει το 25 – 30% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης.
Προτιμήστε τρόφιμα από τις παρακάτω ομάδες τροφίμων:
Γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά
Αμυλούχα τρόφιμα (με έμφαση στα προϊόντα ολικής αλέσεως)
Φρούτα (κυρίως ολόκληρα ή χυμοί χωρίς πρόσθετα σάκχαρα)
Ωστόσο, παρά την έμφαση που δίνεται τα τελευταία χρόνια στην αξία του πρωινού είναι το γεύμα που παραλείπεται περισσότερο με διακύμανση της τάξεως του 14 – 88,5 %.
Ήξερες ότι…
Οι άντρες είναι αυτοί που ως επί το πλείστον παραλείπουν το πρωινό γεύμα, ενώ οι γυναίκες είναι επιρρεπείς στην παράλειψη του μεσημεριανού ή βραδινού γεύματος τους.
Η οργάνωση των γευμάτων είναι σημαντική διότι η σίτιση από τη μία και οι ώρες που το άτομο παραμένει νηστικό από την άλλοι ρυθμίζουν γονίδια, τα οποία είναι καίρια για το μεταβολισμό. Συνεπώς μη λειτουργικός προγραμματισμός των γευμάτων σχετίζεται με επιπλοκές όπως ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία.
Πηγές:
Carol E. O’Neil, Carol Byrd-Bredbenner, The Role of Breakfast in Health: Definition and Criteria for a Quality Breakfast, Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, Volume 114, Issue 12, Supplement, December 2014, Pages S8–S26
M. Giovannini, E. Verduci, Breakfast: a Good Habit, not a Repetitive Custom, The Journal of International Medical Research 2008; 36: 613 – 624
Pendergast FJ et. al., Correlates of meal skipping in young adults: a systematic review., Int J Behav Nutr Phys Act. 2016 Dec 1;13(1):125.
St-Onge MP et. al., Meal Timing and Frequency: Implications for Cardiovascular Disease Prevention: A Scientific Statement From the American Heart Association., Circulation. 2017 Jan 30.
Γράφει για το NutriNews.gr η Μαρία Μεντζέλου, Πτυχιούχος Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τηλ. 6984515475, email: maria.mentzelou@hotmail.com