Τον τελευταίο καιρό τα προϊόντα με στέβια έχουν πληθύνει, καθώς ,πλέον, βρίσκεις σχεδόν παντού σοκολάτες ή άλλα γλυκίσματα με αυτό το ”πράσινο” γλυκαντικό.
Τί λένε λοιπόν τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα για την χρήση της στέβια;
Τι είναι η Στέβια;
Η στέβια (Stevia rebaudiana Bertoni) είναι ένα εγγενές φυτό στην Κεντρική και Νότια Αμερική. Ανήκει στην ίδια οικογένεια φυτών με τον ηλίανθο και το κιχώριο. Το φυτό περιγράφηκε και πήρε το όνομά του από τον ιταλοελβετό βοτανολόγο Moisés Santiago Bertoni το 1901. Η στέβια εξακολουθεί να καλλιεργείται σήμερα στην Παραγουάη, στο Μεξικό, την Κεντρική Αμερική, αλλά και στις Ιαπωνία, Μαλαισία, Νότια Κορέα και την Κίνα. Η τελευταία είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως παραγωγός στέβιας στον κόσμο.
Πώς χρησιμοποιείται το φυτό στέβια;
Καλλιεργείται ευρέως για τα γλυκά φύλλα του, έχει χρησιμοποιηθεί για αιώνες από τους αυτόχθονες ιθαγενείς της Νότιας Αμερικής ως παραδοσιακό γλυκαντικό, προστίθεται στο τσάι από βότανα και άλλα αφεψήματα.
Τι είναι οι γλυκοζίτες στεβιόλης και τα εκχυίσματα στέβιας;
Η γλυκύτητα του φυτού στέβια οφείλεται στην παραγωγή συστατικών που ονομάζονται γλυκοζίτες στεβιόλης και μπορούν να εκχυλιστούν από το φυτό. Τα φύλλα της στέβια περιέχουν τουλάχιστον 10 διαφορετικών γλυκοζιτών στεβιόλης . Οι δύο κύριες ενώσεις με γλυκιά γεύση είναι το γλυκοσίδιο στεβιοσίδη και η rebaudioside Α (Reb A). Τα εκχυλίσματα έχουν 200-300 φορές πιο γλυκιά γεύση από τη ζάχαρη, κάτι που σημαίνει ότι με μια πολύ μικρή ποσότητα μπορεί να επιτευχθεί η επιθυμητή γλυκύτητα.
Πώς είναι η γλυκαντική ουσία που εξάγεται από το φυτό στέβια;
Το φυτό στέβια συνήθως καλλιεργείται μέχρι το ύψος 1 μέτρου. Στη συνέχεια, συλλέγονται και ξηραίνονται τα φύλλα. Τα εκχυλίσματα λαμβάνονται με εκχύλιση του νερού (διαβροχή των αποξηραμένων φύλλων σε νερό, φιλτραρίσματος και διαχωρισμού του υγρού από τα φύλλα και τα κοτσάνια), και περαιτέρω εξευγενισμό των γλυκών συστατικών των φύλλων.
Είναι τα εκχυλίσματα από στέβια ασφαλή;
Τον Απρίλιο του 2010, η European Food Safety Authority’s (EFSA) σχετικά με τα πρόσθετα (πίνακας ANS) αξιολόγησε την ασφάλεια των γλυκοζιτών στεβιόλης και εξέδωσε θετική γνώμη ασφάλειας.
Η αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη (ADI) των 4 mg ανά κιλό σωματικού βάρους ανά ημέρα που έχει ορισθεί για τους γλυκοζιτες στεβιόλης είναι συμβατό με αυτό που έχουν ήδη καθοριστεί από την επιτροπή εμπειρογνωμόνων του FAO / WHO για τα πρόσθετα τροφίμων (JECFA) το 2008. Η ομάδα επεσήμανε ότι οι τιμές αυτές θα μπορούσαν να ξεπεραστούν τόσο από ενήλικες όσο και παιδιά αν αυτά τα γλυκαντικά χρησιμοποιούνται στα ανώτατα όρια.
Τον Ιανουάριο του 2011, η επαναξιολόγηση της EFSA κατέληξε σε αναθεωρημένες εκτιμήσεις έκθεσης (ελαφρώς χαμηλότερες) από εκείνες του τον Απρίλιο του 2010, αλλά και πάλι ενήλικες και παιδιά που είναι υψηλοί καταναλωτές των τροφίμων που περιέχουν γλυκαντικές ουσίες αυτές μπορεί να εξακολουθούν να υπερβαίνουν την ADI , εάν ήδη χρησιμοποιούνται στο μέγιστο επίπεδο.
Στις 11 Νοεμβρίου 2011, η Ευρωπαϊκή Ένωση χορήγησε οριστική ρυθμιστική έγκριση για τη χρήση εκχυλισμάτων φυτού στέβια σε τρόφιμα και ποτά.Δεν υπάρχουν γνωστές παρενέργειες ή αλλεργίες από τη χρήσητους σε τρόφιμα και ποτά. Επιπλέον, είναι ασφαλείς για κατανάλωση από διαβητικούς.
Ποια είναι τα οφέλη των εκχυλίσματων στέβιας;
Οι γλυκαντικές ουσίες της στέβια είναι φυσικές και δεν περιέχουν θερμίδες, επιτρέποντας στους καταναλωτές να απολαμβάνουν τη γλυκιά γεύση χωρίς ανησυχίες για την αύξηση του σωματικού βάρους. Δεν αντικαθιστούν τη ζάχαρη που υπάρχει φυσικά στα τρόφιμα, αλλά μπορεί να είναι ένα εξαιρετικό υποκατάστατο των σακχάρων και συνεπώς αποτελεσματική βοήθεια στη διαχείριση του βάρους, όταν χρησιμοποιούνται στη θέση γλυκαντικών ουσιών με υψηλή θερμιδική πυκνότητα στη διατροφή.
Επίσης, δεν αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και ως εκ τούτου μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλο για διαβητικούς.
Για τα άτομα με μια σπάνια γενετική ασθένεια που ονομάζεται φαινυλκετονουρία (PKU) η Στέβια είναι ελεύθερη φαινυλαλανίνης και μια επιλογή γλυκαντικού (σε αντίθεση με την ασπαρτάμη).
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ:
Στέβια – ένα φυσικό γλυκαντικό με προοπτική http://www.nutrinews.gr/?p=375
International Stevia Council FAQs on Stevia http://www.internationalsteviacouncil.org/faq
EFSA Revised exposure assessment for steviol glycosides for the proposed uses as a food additive (January 2011) http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1972.htm