Μπορούν οι μαγειρικές δεξιότητες να βελτιώσουν την υγεία μας;
Το European Food Information Council μας ενημερώνει σχετικά :
Η ικανότητα προετοιμασίας φαγητού, εκτέλεσης μιας συνταγής και οι διαθέσιμες εγκαταστάσεις μπορεί να επηρεάσουν τις διατροφικές επιλογές. Εάν το άτομο στηρίζεται σε τρόφιμα που απαιτούν ελάχιστη προετοιμασία ή που τα ετοιμάζουν άλλοι για αυτόν, θέτει ένα περιορισμό στις επιλογές του, ώστε τελικά, συλλογικά, οι καταναλωτές αποκόπτονται σταδιακά από τη διαδικασία της παρασκευής φαγητού.
Καθώς η διατροφή είναι γνωστό ότι παίζει καίριας σημασίας ρόλο στην υγεία, η παρασκευή των τροφίμων και οι μαγειρικές δεξιότητες έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν την υγεία και την ευεξία του ατόμου.
Στους καιρούς της αυξανόμενης ανησυχίας ως προς τη βιωσιμότητα της τροφής, οι δεξιότητες σε σχέση με τα τρόφιμα στοχεύουν πέρα από το μαγείρεμα και τη θρεπτική αξία, καθώς οι τροφικές επιλογές επηρεάζουν την κοινωνία.
Σήμερα, το μαγείρεμα φαίνεται να είναι πολύ δημοφιλές, κρίνοντας από τη δημοτικότητα σχετικών τηλεοπτικών εκπομπών, μαγειρικών βιβλίων και περιοδικών, αλλά το ενδιαφέρον αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι εφαρμόζεται και στην ίδια την κουζίνα.
Ένας παράγοντας που έχει διερευνηθεί είναι η αυξανόμενη χρήση των έτοιμων γευμάτων και του εύκολου φαγητού. Η επιλογή για κατανάλωση των έτοιμων προϊόντων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων είναι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες, αλλά συγκαταλέγονται και οι μαγειρικές δεξιότητες. Βεβαίως, οι μαγειρικές δεξιότητες δεν εγγυώνται από μόνες τους ότι ένα γεύμα θα δημιουργηθεί από το μηδέν, καθώς άλλες δεξιότητες, όπως ο σχεδιασμός γεύματος, η γνώση και οι εγκαταστάσεις για μαγείρεμα είναι επίσης σημαντικές. Επιπλέον, και για την παρασκευή εύκολου φαγητού απαιτούνται σε ένα βαθμό κάποιου είδους δεξιότητες, ενώ οι δεξιότητες προετοιμασίας φαγητού σήμερα μπορεί να διαφέρουν από αυτές των προηγούμενων γενεών.
Η ευκολία μπορεί να οριστεί με πολλούς τρόπους. Η εξοικονόμηση χρόνου είναι ένα στοιχείο της ευκολίας, αλλά σε όρους γεύματος, μπορεί επίσης να σημαίνει ελαχιστοποίηση της φυσικής και πνευματικής προσπάθειας που απαιτείται για την παρασκευή του φαγητού. Οι τεχνολογικές καινοτομίες, όπως ο φούρνος μικροκυμάτων, οι πολιτισμικές αλλαγές, με τις πολυεθνικές κοινωνίες να εισάγουν νέα φαγητά, η αύξηση των μονομελών νοικοκυριών, η μείωση των οικογενειών που τρώνε όλοι μαζί, και η αύξηση των γυναικών που αναζητούν αμειβόμενη εργασία για περισσότερες ώρες, όλα αυτά οδηγούν σε μια αυξανόμενη ζήτηση για εύκολο φαγητό.
Τα γεύματα που προετοιμάζονται στο σπίτι τείνουν να είναι πιο θρεπτικά από αυτά που προετοιμάζονται εκτός σπιτιού, ενώ μια πιο υγιεινή διατροφική ποικιλία επιτυγχάνεται από τα άτομα που μαγειρεύουν τακτικά από φρέσκα ή ωμά συστατικά. Επιπλέον, μαγειρεύοντας από το μηδέν προσφέρει στον καταναλωτή τη μέγιστη ευελιξία ως προς την επιλογή των συστατικών, επιτρέποντας έτσι την καλύτερη συμμόρφωση με τις οδηγίες για τη δημόσια υγεία (που αφορούν θρεπτικά συστατικά, όπως αλάτι, κορεσμένα λιπίδια και ζάχαρη), και συμβάλλοντας στην επίτευξη μιας ισορροπημένης θρεπτικά δίαιτας.
Η έρευνα στον τομέα δείχνει ότι τα άτομα εκείνα που εμπλέκονται σε μεγαλύτερο βαθμό με την αγορά τροφίμων και την προετοιμασία τους ή μαγειρεύουν πιο συχνά είναι πιο πιθανό να ακολουθούν τις διαιτητικές οδηγίες. Από την άλλη, η αποστροφή για το μαγείρεμα συσχετίζεται με χαμηλότερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης μπορεί, επίσης, να είναι σημαντική παράμετρος.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η ύπαρξη οικογενειακών γευμάτων και άλλες παράμετροι της δομής των γευμάτων, συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης γεύματος με άλλους, συσχετίζεται με μια πιο θρεπτικά επαρκή δίαιτα, με υψηλότερη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών και πλούσιων σε ασβέστιο τροφίμων. Αντιστρόφως, η έρευνα έχει δείξει ότι τρώγοντας φαγητό παρασκευασμένο εκτός σπιτιού ή «στο πόδι» συνδέεται με χαμηλότερης ποιότητας δίαιτα και με υψηλή πρόσληψη συνολικών και κορεσμένων λιπιδίων.
Συμπεράσματα
Σε μια εποχή, όπου τα σχετικά με τη διατροφή νοσήματα εξακολουθούν να εκτείνονται σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, υπάρχει μεγάλη ανάγκη βελτίωσης της δημόσιας υγείας. Η αναβίωση των μαγειρικών δεξιοτήτων, καθώς και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης σε σχέση με την προετοιμασία υγιεινού φαγητού, μπορεί να έχουν τεράστια επίδραση στην τροφική επιλογή και τη διαιτητική πρόσληψη. Πιθανές ιδέες είναι η διεύρυνση των μαθημάτων μαγειρικής στο σχολικό πρόγραμμα και η εγκατάσταση δομών στο σπίτι, συμπεριλαμβανομένων των μονομελών νοικοκυριών, οι οποίες θα καταστήσουν το μαγείρεμα μια διασκεδαστική εμπειρία για όλες τις ηλικίες.
Μετάφραση:
Can cooking skills be the key to health?, European Food Information Council