Ανεξάρτητα από το αν το πόσιμο νερό προέρχεται από τη βρύση ή το μπουκάλι, η ασφάλειά του είναι πρωταρχικής σημασίας. Οι παρασκευαστές εμφιαλωμένου νερού πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα νερά που παράγουν και συσκευάζουν ικανοποιούν αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας και ασφάλειας.

Η πλειονότητα των εμφιαλωμένων νερών στην Ευρώπη προέρχονται από υπεδάφιες πηγές νερού, π.χ. φυσικά μεταλλικά νερά και νερά πηγών, τα οποία συσκευάζονται σε στεγανούς πλαστικούς ή γυάλινους περιέκτες.1 Αυτό διαφέρει από το νερό της βρύσης στην Ευρώπη, του οποίου η πλειονότητα προέρχεται από επιφανειακά νερά (π.χ. ποτάμια και λίμνες) και απαιτεί επεξεργασία για τη διασφάλιση της μικροβιολογικής και χημικής ασφάλειας.2-3

Τι νομοθεσία καλύπτει το εμφιαλωμένο νερό;

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση όλες οι επιχειρήσεις τροφίμων που παράγουν εμφιαλωμένα νερά υπόκεινται στον Κανονισμό 852/2004/ΕΚ για την υγιεινή των τροφίμων.4 Επιπλέον, το εμφιαλωμένο νερό καλύπτεται από άλλη νομοθεσία που περιγράφει ορισμούς διάφορων κατηγοριών εμφιαλωμένου νερού, την άντλησή του, την επεξεργασία του, τις απαιτήσεις ασφάλειας, την πώλησή του, την επισήμανση και τη συσκευασία του.5-7

Ποια είδη νερού μπορούν να εμφιαλωθούν;

Υπάρχουν τρία είδη νερού που μπορούν να εμφιαλωθούν: φυσικό μεταλλικό νερό, νερό πηγών κι όλα τα άλλα είδη πόσιμου νερού.

Το φυσικό μεταλλικό νερό προστατεύεται από τη ρύπανση και είναι μικροβιολογικά ασφαλές. Διακρίνεται από άλλα πόσιμα νερά από τη σταθερή περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα και ιχνοστοιχεία. Στην ΕΕ, πολύ περιορισμένη επεξεργασία επιτρέπεται για το φυσικό νερό – μια συνήθης χρησιμοποιούμενη επεξεργασία είναι η προσθήκη διοξειδίου του άνθρακα για παραγωγή «αφρίζοντος» νερού.5 Πριν την επίσημη αναγνώριση του νερού ως φυσικό μεταλλικό, συγκεκριμένες πληροφορίες για την πηγή και το ίδιο το νερό πρέπει να δοθούν στην αρμόδια Αρχή (π.χ. πρέπει να αποδειχθεί ότι η σύσταση του νερού παραμένει σταθερή). Κατάλογος όλων των αναγνωρισμένων φυσικών μεταλλικών νερών στην Ευρώπη δημοσιεύεται στον ιστοχώρο της ΕΕ.8

Ο όρος «νερό πηγής» αναφέρεται σε νερό από υπεδάφια πηγή, το οποίο είναι μικροβιολογικά ασφαλές χωρίς επεξεργασία. Το νερό πηγής πρέπει να ικανοποιεί πολλές από τις όμοιες απαιτήσεις για το μεταλλικό νερό σχετικά με την προστασία της πηγής (π.χ. προστασία της πηγής από τον κίνδυνο ρύπανσης), την επισήμανση και την επεξεργασία. Ωστόσο το νερό πηγής δεν χρειάζεται να ικανοποιεί την απαίτηση για σταθερή και χαρακτηριστική σύσταση σε ανόργανα άλατα, όπως στην περίπτωση του φυσικού μεταλλικού νερού.5-6

«Άλλο πόσιμο νερό» είναι η περιγραφή που δίνεται στο εμφιαλωμένο νερό που δεν είναι νερό πηγής ή φυσικό μεταλλικό νερό. Αυτό το πόσιμο νερό προέρχεται από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων των επιφανειακών νερών και του νερού της βρύσης. Η επεξεργασία επιτρέπεται, προκειμένου να επιτυγχάνονται οι προδιαγραφές ως προς τη σύσταση και τις μικροβιολογικές απαιτήσεις των κανονισμών.3

Πώς οι παραγωγοί διασφαλίζουν την ασφάλεια;

Οι παραγωγοί είναι σημαντικό να λαμβάνουν όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις για τη διασφάλιση της ασφάλειας του νερού που εμφιαλώνουν ανεξάρτητα από την πηγή του.4 Οι καλές πρακτικές παραγωγής και υγιεινής περιλαμβάνουν:

Προστασία της πηγής του νερού από εξωτερική επιμόλυνση πριν την εμφιάλωση.

Προστασία του εμφιαλωμένου νερού κατά τη διάρκεια της διανομής και αποθήκευσης.

Συμμόρφωση με όλες τις νομοθετημένες απαιτήσεις για το εμφιαλωμένο νερό, περιλαμβανομένης της επισήμανσης.

Ο Κώδικας Τροφίμων (Codex Alimentarius) έχει δημοσιεύσει ένα πλήθος κωδικοποιημένων καλών πρακτικών, οι οποίες σχετίζονται με τους παραγωγούς εμφιαλωμένου νερού και διατίθενται στους ιστοχώρους τους.9

Είναι το εμφιαλωμένο νερό κατάλληλο για βρέφη ή ανθρώπους με ειδικές συνθήκες υγείας;

Το εμφιαλωμένο νερό δεν συστήνεται για χρήση σε παρασκευάσματα σίτισης βρεφών επειδή μπορεί να περιέχει πάρα πολύ αλάτι (νάτριο) ή θειϊκά. Μερικά εμφιαλωμένα νερά έχουν ικανοποιητικά χαμηλά επίπεδα (δηλαδή λιγότερο από 200 mg νατρίου και λιγότερο από 250 mg θειϊκών ανά λίτρο νερού) και επισημαίνονται ως κατάλληλα για την προετοιμασία παιδικών τροφών. Το νερό θα πρέπει να είναι απλό (όχι αφρίζον). Ανεξάρτητα από το αν προέρχεται από τη βρύση ή το μπουκάλι, το νερό χρειάζεται βράσιμο πριν χρησιμοποιηθεί σε παιδικό παρασκεύασμα τροφής.10

Ασθενείς με παθήσεις νεφρών μπορεί να απαιτείται να δίνουν προσοχή στο περιεχόμενο σε ανόργανα άλατα στην ετικέτα του προϊόντος και πρέπει να ακολουθούν εξατομικευμένες ιατρικές συμβουλές από ειδικευμένο επαγγελματία υγείας.

Συμπέρασμα – εμφιαλωμένο ή νερό βρύσης;

Θέματα δημόσιας υγείας σχετικά με το πόσιμο νερό, εμφιαλωμένο ή από τη βρύση, είναι σπάνια στην Ευρώπη, μιας και οι προδιαγραφές της ποιότητας, της παραγωγής και της συσκευασίας νερού είναι υψηλές. Σε μελέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, οι γευστικές προτιμήσεις των καταναλωτών ήταν ο κύριος παράγοντας για την επιλογή κατανάλωσης νερού βρύσης ή εμφιαλωμένου.11-12 Ως εκ τούτου, γενικά είναι θέμα προσωπικής επιλογής για το αν κανείς καταναλώνει νερό από τη βρύση ή από το μπουκάλι.

Αναφορές

1. Reimann C & Birke M (eds.) (2010).Geochemistry of European Bottled Water. Stuttgart, Germany: Borntraeger Science Publishers.
2. EUFIC (2015). Η χρήση του νερού στην παραγωγή τροφίμων. Food Today αρ. 96.
3. Ευρωπαϊκή Ένωση (1998). Οδηγία 98/83/ΕΚ του Συμβουλίου της 3ης Νοεμβρίου 1998 σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης.
4. Ευρωπαϊκή Ένωση (2004). Κανονισμός (EΚ) Αριθ. 852/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου για την υγιεινή των τροφίμων.
5. Ευρωπαϊκή Ένωση (2009). Οδηγία 2009/54/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 18ης Ιουνίου 2009 σχετικά με την εκμετάλλευση και τη θέση στο εμπόριο των φυσικών μεταλλικών νερών.
6. Ευρωπαϊκή Ένωση (2003). Οδηγία 2003/40/EΚ της Επιτροπής της 16ης Μαΐου για τον καθορισμό του καταλόγου, των οριακών τιμών συγκεντρώσεων και των ενδείξεων για την επισήμανση των συστατικών των φυσικών μεταλλικών νερών, καθώς και των όρων χρήσης του εμπλουτισμένου με όζον αέρα στην κατεργασία ορισμένων φυσικών μεταλλικών νερών και νερών πηγής.
7. Ευρωπαϊκή Ένωση (2010). Κανονισμός (EΕ) αριθ 115/2010 της Επιτροπής της 9ης Φεβρουαρίου 2010 για τον καθορισμό των ειδικών όρων που διέπουν τη χρήση ενεργοποιημένης αλουμίνας για την απομάκρυνση των φθοριούχων ιόντων από ορισμένα φυσικά μεταλλικά νερά και νερά πηγής.
8. Ευρωπαϊκή Ένωση (2015). List of Natural Mineral Waters Recognised by Member States, τελευταία ενημέρωση 18η Σεπτεμβρίου 2015.
9. WHO & FAO (2007). Codex Alimentarious Waters (1st Edition).
10. NHS (2014). Formula feeding. How to feed your baby safely. Edinburgh, Scotland: NHS Health Scotland.
11. IFEN (Institut Francais de L’Environnement) (2000) La préoccupation des français pour la qualité de l’eau. Les Donneés de L’Environnement. 57:1–4.
12. Ward LA et al. (2009). Health beliefs about bottled water: a qualitative study. BMC Public Health 9:196.
13. EuFIC. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληροφόρησης για τα Τρόφιμα (EUFIC) είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που παρέχει πληροφορίες βασισμένες σε επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια & την ποιότητα τροφίμων και την υγεία & τη διατροφή στα μέσα ενημέρωσης, τους επαγγελματίες υγείας και διατροφής, τους εκπαιδευτικούς και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης, με τρόπο τέτοιο ώστε να μπορούν να καταλάβουν οι καταναλωτές.

Πηγή : ιστότοπος EuFIC