Γράφει η Ζωή Σαμαρά, nutrition blogger / editor του Dieticious by Zoi Samara
Συχνά βλέπουμε στις διαφημίσεις και στις ετικέτες τροφίμων εκφράσεις όπως, «χαμηλό σε λιπαρά», «0% ζάχαρη», «Χωρίς θερμίδες» κλπ.. Τι σημαίνουν όμως, και τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχουν για να είναι αληθείς αυτοί οι ισχυρισμοί;
ΣΧΥΡΙΣΜΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ | ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΡΗΣΗΣ |
Χαμηλή ενεργειακή αξία | το προϊόν δεν περιέχει περισσότερες από
40 kcal (170 kJ)/100 g για στερεές τροφές 20 kcal (80 kJ)/100 ml για υγρές τροφές Για τα επιτραπέζια γλυκαντικά, ισχύει το όριο των 4 kcal (17 kJ)/μερίδα, με ισοδύναμες γλυκαντικές ιδιότητες 6g καλαμοσακχάρου (περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού καλαμοσακχάρου) |
Μειωμένη ενεργειακή
Αξία |
η ενεργειακή αξία έχει μειωθεί κατά 30 % τουλάχιστον, με ένδειξη του ή των
χαρακτηριστικών που μειώνουν τη συνολική ενεργειακή αξία του τροφίμου |
Χωρίς ενεργειακή αξία | το προϊόν δεν περιέχει περισσότερες από 4 kcal (17 kJ)/100 ml.
Για τα επιτραπέζια γλυκαντικά, ισχύει το όριο των 0,4 kcal (1,7 kJ)/μερίδα, με ισοδύναμες γλυκαντικές ιδιότητες 6g καλαμοσακχάρου (περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού καλαμοσακχάρου) |
Χαμηλά λιπαρά | το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από
3 g λιπαρών ανά 100 g για στερεές τροφές ή 1,5g λιπαρών ανά 100 ml για υγρές τροφές (1,8g λιπαρών ανά 100 ml για το ημιαποβουτυρωμένο γάλα) |
Χωρίς λιπαρά | το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 0,5g λιπαρών ανά 100 g ή 100 ml.
Ωστόσο, απαγορεύονται οι ισχυρισμοί που εκφράζονται ως “X % χωρίς λιπαρά |
Χαμηλά κορεσμένα
Λιπαρά |
το άθροισμα των κορεσμένων λιπαρών οξέων και των trans λιπαρών οξέων στο προϊόν δεν υπερβαίνει τα
1,5 g ανά 100 g για στερεές τροφές ή 0,75 g ανά 100 ml για υγρές τροφές και, σε κάθε περίπτωση, το άθροισμα των κορεσμένων λιπαρών οξέων και των trans λιπαρών οξέων δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10 % της ενεργειακής αξίας |
Χωρίς κορεσμένα
Λιπαρά |
το άθροισμα των κορεσμένων λιπαρών και των trans λιπαρών οξέων δεν
υπερβαίνει τα 0,1 g κορεσμένων λιπαρών ανά 100 g ή 100 ml |
Χαμηλή περιεκτικότητα
σε σάκχαρα |
το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από
5 g σακχάρων ανά 100 g για στερεές τροφές ή 2,5 g σακχάρων ανά 100 ml για υγρές τροφές |
Χωρίς σάκχαρα | το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 0,5 g σακχάρων ανά 100 g ή 100 ml |
Χωρίς πρόσθετα
Σάκχαρα |
το προϊόν δεν περιέχει πρόσθετους μονοσακχαρίτες ή δισακχαρίτες ή άλλο
τρόφιμο που χρησιμοποιείται για τις γλυκαντικές του ιδιότητες. Εάν υπάρχουν φυσικά σάκχαρα στο τρόφιμο, η επισήμανση θα πρέπει να φέρει και την ακόλουθη ένδειξη: “ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΦΥΣΙΚΑ ΣΑΚΧΑΡΑ” |
Χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο/αλάτι | το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 0,12 g νατρίου, ή ισοδύναμη ποσότητα
αλατιού, ανά 100 g ή ανά 100 ml. Για τα νερά, πλην των φυσικών μεταλλικών νερών που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 80/777/ΕΟΚ, η τιμή αυτή δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2 mg νατρίου ανά 100 ml |
Πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε
νάτριο/αλάτι |
το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 0,04 g νάτριου, ή ισοδύναμη ποσότητα
αλατιού, ανά 100 g ή ανά 100 ml. Ο ισχυρισμός αυτός δεν χρησιμοποιείται για τα φυσικά μεταλλικά νερά και τα άλλα νερά. |
Χωρίς νάτριο ή αλάτι | το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 0,005 g νάτριου, ή ισοδύναμη ποσότητα
αλατιού, ανά 100 g |
Πηγή εδώδιμων ινών | το προϊόν περιέχει
τουλάχιστον 3 g εδώδιμων ινών ανά 100 g ή τουλάχιστον 1,5 g εδώδιμων ινών ανά 100 kcal |
Υψηλή περιεκτικότητα
σε εδώδιμες ίνες |
το προϊόν περιέχει
τουλάχιστον 6 g εδώδιμων ινών ανά 100 g ή τουλάχιστον 3 g εδώδιμων ινών ανά 100 kcal |
Πηγή πρωτεϊνών | τουλάχιστον το 12 % της ενεργειακής αξίας του τροφίμου παρέχεται από πρωτεΐνες |
Υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες | τουλάχιστον το 20 % της ενεργειακής αξίας του τροφίμου παρέχεται από πρωτεΐνες |
Πηγή [ΟΝΟΜΑ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ/ΩΝ] ή/και
[ΟΝΟΜΑ ΑΝΟΡΓΑΝΟΥ ΑΛΑΤΟΣ/ΩΝ] |
Το προϊόν περιέχει τουλάχιστον σημαντική ποσότητα, κατά το Παράρτημα της
Οδηγίας 90/496/ΕΟΚ, ή ποσότητα βάσει παρεκκλίσεων που παρέχονται κατά το άρθρο 6 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 για την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων στοιχείων και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα
|
Υψηλή περιεκτικότητα σε [ΟΝΟΜΑ
ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ/ΩΝ] ή/και [ΟΝΟΜΑ ΑΝΟΡΓΑΝΟΥ ΑΛΑΤΟΣ/ΩΝ] |
το προϊόν περιέχει τουλάχιστον τη διπλάσια ποσότητα από την “πηγή [ΟΝΟΜΑ
ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ/ΩΝ] ή/και [ΟΝΟΜΑ ΑΝΟΡΓΑΝΟΥ ΑΛΑΤΟΣ/ΩΝ]” |
περιέχει [ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ Ή ΑΛΛΗΣ ΟΥΣΙΑΣ] | το προϊόν είναι σύμφωνο με όλες τις εφαρμοστέες διατάξεις του παρόντος Κανονισμού
και ιδίως το άρθρο 5. Για τις βιταμίνες και τα ανόργανα άλατα, ισχύουν οι όροι για τη χρήση του ισχυρισμού “πηγή” |
Αυξημένη περιεκτικότητα
(ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΟΥΣΙΑΣ) |
το προϊόν πληροί τις προϋποθέσεις για τον ισχυρισμό “πηγή” και η περιεκτικότητα έχει
αυξηθεί τουλάχιστον κατά 30 % σε σύγκριση με παρόμοιο προϊόν
|
Μειωμένη περιεκτικότητα
(ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΟΥΣΙΑΣ) |
η περιεκτικότητα έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 30 % σε σύγκριση με παρόμοιο
προϊόν, εκτός από την περίπτωση ιχνοστοιχείων όπου επιτρέπεται διαφορά της τάξης του 10 % ως προς τις τιμές αναφοράς που ορίζονται με την οδηγία 90/496/ΕΟΚ, και του νατρίου, ή της ισοδύναμης τιμής νατρίου, όπου επιτρέπεται διαφορά της τάξης του 25 |
Μειωμένων θερμίδων (light/lite) | πρέπει να πληροί τις ίδιες προϋποθέσεις με αυτές που καθορίζονται για τον όρο
“μειωμένο”. O ισχυρισμός πρέπει επίσης να συνοδεύεται από ένδειξη του ή των χαρακτηριστικών που καθιστούν το προϊόν “light” ή “lite” |
Εκ φύσεως / φυσικό | Στην περίπτωση τροφίμων τα οποία εκ φύσεως πληρούν την ή τις προϋποθέσεις που ορίζονται με το παρόν παράρτημα, ο όρος “εκ φύσεως/φυσικό” μπορεί να
χρησιμοποιηθεί προτασσόμενος του ισχυρισμού |
Πηγή ω‐3 λιπαρών οξέων | το προϊόν περιέχει
τουλάχιστον 0,3g α‐λινολενικού οξέως ανά 100g και ανά 100kcal ή τουλάχιστον 40mg άθροισμα εικοσιπενταενοϊκού οξέος (DHA) και εικοσιδυαεξαενοϊκου οξέως (EPA) ανά 100g και ανά 100kcal |
Υψηλή περιεκτικότητα
σε ω‐3 λιπαρά οξέα |
το προϊόν περιέχει
τουλάχιστον 0,6g α‐λινολενικού οξέος ανά 100g και ανά 100kcal ή τουλάχιστον 80mg άθροισμα εικοσιπενταενοϊκού οξέος (DHA) και εικοσιδυαεξαενοϊκου οξέως (EPA) ανά 100g και ανά 100kcal |
Υψηλή περιεκτικότητα
σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα |
τουλάχιστον το 45% των λιπαρών οξέων που είναι παρόντα στο προϊόν προέρχονται
από μονοακόρεστα λιπαρά, υπό τον όρο ότι τα μονοακόρεστα λιπαρά παρέχουν περισσότερο από το 20% της ενέργειας του προϊόντος |
Υψηλή περιεκτικότητα
σε πολυακόρεστα λιπαρά |
τουλάχιστον το 45% των λιπαρών οξέων που είναι παρόντα στο προϊόν προέρχονται
από πολυακόρεστα λιπαρά, υπό τον όρο ότι τα πολυακόρεστα λιπαρά παρέχουν περισσότερο από το 20% της ενέργειας του προϊόντος |
Υψηλή περιεκτικότητα σε ακόρεστα λιπαρά | τουλάχιστον το 70% των λιπαρών οξέων που είναι παρόντα στο προϊόν προέρχονται
από ακόρεστα λιπαρά, υπό τον όρο ότι τα ακόρεστα λιπαρά παρέχουν περισσότερο από το 20% της ενέργειας του προϊόντος |
Πηγή: www.efet.gr
Παράρτημα του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006, όπως αυτός τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 16/2010 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής