Πολύς λόγος – και όχι αδίκως – έχει γίνει για τη Μεσογειακή Διατροφή. Τα αναρίθμητα οφέλη της στην υγεία του ανθρώπου είναι αδιαμφισβήτητα, δρώντας θετικά στην πρόληψη και διαχείριση:
- των καρδιαγγειακών νοσημάτων
- της υπέρτασης
- του διαβήτη
- της αρθρίτιδας
- και πιθανόν μορφών καρκίνου.
Ας ξεκαθαριστεί ότι δεν υπάρχει μόνο μία Μεσογειακή διατροφή, αλλά η κάθε χώρα την εμπλουτίζει βάση της κουλτούρας των ανθρώπων της.
Ο όρος ‘’ Μεσογειακή διατροφή’’ υπονοεί την ύπαρξη κοινών χαρακτηριστικών, όπως: αυξημένη κατανάλωση ελαιόλαδου και ελιών, φρούτων, λαχανικών δημητριακών (κυρίως μη – επεξεργασμένων), οσπρίων και ξηρών καρπών, μέτρια κατανάλωση ψαριών και γαλακτοκομικών προϊόντων και χαμηλή κατανάλωση κρέατος και προϊόντων που προέρχονται από κρέας.
Επιτρεπτή είναι η μέτρια κατανάλωση κρασιού όταν δεν αντιτίθεται με την κουλτούρα και τις συνήθειες της εκάστοτε χώρας.
Το 1960 υπήρχε η μεγαλύτερη προσκόλληση στη Μεσογειακή διατροφή, τώρα η μείωση είναι ραγδαία, εξαιτίας της ‘’δυτικοποίησης’’ των διατροφικών συνηθειών.
Στα χρόνια της κρίσης, το υψηλό οικονομικό κόστος προϊόντων – ακρογωνιαίων λίθων – της Μεσογειακής διατροφής, οδηγούν όλο και περισσότερους ανθρώπους σε στροφή προς ενεργειακά πυκνότερων τροφικών επιλογών, με μικρότερη ναι μεν διατροφική αξία αλλά χαμηλότερο δε χρηματικό κόστος.
Πλέον, μελέτες στον ελληνικό πληθυσμό φανερώνουν πως μόνο οι ηλικιωμένοι παραμένουν πιστοί στο Μεσογειακό διατροφικό πλάνο.
Επίσης, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση σχετίζεται με το βαθμό προσκόλλησης στη μεσογειακή διατροφή, καθώς εκείνοι που βρίσκονταν σε χαμηλές κοινωνικοοικονομικές ομάδες είχαν το μικρότερο βαθμό προσκόλλησης και υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακές νόσους βάση προδιαθεσικών παραγόντων.
Συμπεριφορές κλειδιά που πλέον τροποποιούν τη προσκόλληση στη Μεσογειακή διατροφή:
Διατροφική ποικιλία:
Μπορεί να εξασφαλίσει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και να προάγει την καλή υγεία.
Πρόσβαση σε βιολογικά προϊόντα:
Έπειτα από ανασκόπηση φάνηκε πως τα πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα, παρά τις ανησυχίες του αγοραστικού κοινού, διαφέρουν στο αντιοξειδωτικό περιεχόμενο και όχι σε άμεσες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου.
Αγοραστική συμπεριφορά καταναλωτών:
Παρά τις γνωστές διατροφικές συστάσεις, φάνηκε πως οι άνθρωποι δεν υποκινούνται από τη διατροφική αξία για να επιλέξουν τα τρόφιμα που θα αγοράσουν.
Η οικονομική ύφεση δρα καταλυτικά για μείωση της προσκόλλησης της Μεσογειακής διατροφής τόσο στο γενικό πληθυσμό όσο και στις χαμηλές κοινωνικοοικονομικές ομάδες, δημιουργώντας μεγαλύτερες ανισότητες στη διατροφική προσβασιμότητα.
Συνεπώς, είναι φανερό πως διανύουμε μια ‘’διατροφική μετάβαση’’, στην οποία συνυπάρχουν το πρόβλημα του υποσιτισμού με το υπερβάλλον σωματικό βάρος, τη παχυσαρκία και τις χρόνιες παθήσεις.
Παρά τις συνεχείς προκλήσεις της εποχής, ο στόχος είναι οι καταναλωτές να κάνουν πιο προσιτές και ‘’έξυπνες’’ επιλογές τροφίμων, ώστε να παραμείνουν πιστοί στο Μεσογειακό πρότυπο.
Πηγές:
- Bonaccio M, Bes-Rastrollo M, Challenges to the Mediterranean diet at a time of economic crisis., Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2016 Jul 12, pii: S0939-4753(16)30112-0.
- Sandro Dernini and Elliot M. Berry, Mediterranean Diet: From a Healthy Diet to a Sustainable Dietary Pattern, Front Nutr. 2015 May 7;2:15
- Simopoulos AP, The Mediterranean diets: What is so special about the diet of Greece? The scientific evidence, J Nutr. 2001 Nov;131(11 Suppl):3065S-73S.
Γράφει για το NutriNews.gr η Μαρία Μεντζέλου, Πτυχιούχος Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τηλ. 6984515475, email: maria.mentzelou@hotmail.com